Тиль ве бильги акъкъында дерс.

Тиль инсаниет фикрининъ хазинесидир. Тиль заманларны озьара ве несиллерни бири-бирине багълай.

Ер курресинде учь бинъге якъын тиллер бар. Тиллернинъ эписи даима шекиллене, денъише, инкишаф эте, оларнынъ кечмиши, шимдики алы ве келеджеги бардыр. Бойлеликнен, тиль эр вакъыт къонушма вастасы оларакъ къулланыла.

Джиандаки тиллер тюрлю севиеде огренильгендир. Тиль огренюв усулларындан бириси — чешит тиллерни озьара къыяслап, тенъештирмек, оларнынъ умумий ве фаркълайыджы хусусиетлерини тапып, талиль этмектир. Бойле араштырмаларгъа коре, базы тиллер бири-бирине бенъзейлер, дигерлери исе — бам-башкъалар.

Тильшынаслар йигирмиге якъын догъмуш тиллернинъ къоранталарыны къайд этелер: индавропа, тюркий, къавкъаз, могъол, къытай-тибет, австралия ве дигерлери. Къырымтатар тили тюркий тиллер къорантасына кире.

Озь невбетинде, тюркий тиллер де тюрлю группаларгъа болюне. Тюркшынаслар, эдебий тилимиз къыпчакъ ве огъуз шивелеринден асыл олгъаны себебинден, къырымтатар тилини гъарбий-къыпчакъ группасына кирсете. Бу группагъа къарачай-малкъар, къумыкъ, къараим тиллери де кирелер.

Тюрк тиллерининъ умумий хусусиетлери лексик теркибинде ачыкъ-айдын корюне. Алтынджы сыныфта огренгенинъиз киби, къырымтатар тилининъ лексик теркиби эки къатламдан ибарет: тюрк ве алынма сёзлер. Тюрк сёзлерининъ сайысы 58,3 файызны тешкиль эте. Бойле сёзлерни базы бир фонетик денъишмелернен турк, азербайджан, озьбек, туркмен, къазакъ, башкъырт, татар, къыргъыз, къаракъалпакъ ве башкъа тюркий тиллерде тапмакъ мумкюн: ана, баба, козь, тиз, тар, тамыр, балкъурт, къоян, къашкъыр, ювез, салкъым, тавшан, кемик, эль, дудакъ, чибин, тильки киби.

Башкъа тиллерден алынгъан сёзлер 41,7 файыздан ибарет: 18,2% — арап, 16,4% — рус тили вастасынен кирген, 7,1% — башкъа тиллерден алынма сёзлер.